De vlaggenbrief: het paspoort van uw boot.

De vlaggenbrief is een soort identiteitsbewijs van het schip. De reglementering rond dit document is tamelijk ingewikkeld. Varen heeft daarom alle informatie op een rij heeft gezet.Wat is een vlaggenbrief?

De vlaggenbrief is het bewijs dat een jacht in het Register van de Pleziervaartuigen is ingeschreven. Zoals de naam al zegt, geeft dit document het recht om de Belgische vlag te voeren. Ook kan de eigenaar in het buitenland op de bijstand van de Belgische autoriteiten rekenen. Overal ter wereld is de vlaggenbrief verplicht. In andere landen moet men dit document bezitten om de nationale vlag te mogen voeren. Wie een VHF-radio wil installeren, heeft de vlaggenbrief nodig om een roepnaam te krijgen.

Is een vlaggenbrief voor alle wateren verplicht?

Nee. Een vlaggenbrief is alleen vereist voor pleziervaartuigen die varen in volle zee, vreemde wateren en de Belgische zeewateren (de territoriale zee, de kusthavens, de haven van Gent, de kanalen Oostende-Brugge en Zeebrugge-Brugge, het Belgisch gedeelte van het kanaal Gent-Terneuzen alsook de Beneden-Zeeschelde).

Op de binnenwateren en kanalen is een vlaggenbrief niet nodig, wel de immatriculatieplaat.

Bestaan er meerdere soorten vlaggenbrieven?

Inderdaad, afhankelijk van het gebruik van de boot krijgt men:

– een niet-commerciële vlaggenbrief (blauw) als men het pleziervaartuig niet verhuurt en geen goederen, dieren of passagiers tegen betaling vervoert;
– een commerciële vlaggenbrief (geel) als het pleziervaartuig mag worden verhuurd of gebruikt voor het betalend vervoer van maximaal 12 passagiers (echter geen goederen of dieren).

Kunnen alle pleziervaartuigen een niet-commerciële vlaggenbrief krijgen?

Nee. De vlaggenbrief is voorbehouden aan pleziervaartuigen met een lengte over alles van 2,50 tot en met 24 m, die aan pleziervaart doen (sport en vrije tijd) of hiervoor zijn bestemd. Een vlaggenbrief wordt dus nooit uitgereikt voor:
– vaartuigen die korter zijn dan 2,50 m, zoals kano’s, kajaks, gondels, waterfietsen, zeilplanken en tuigen voor strandvermaak;
– vaartuigen die langer zijn dan 24 m (de eventuele boegspriet of preekstoel meegerekend!);
– pleziervaartuigen die bestemd zijn voor het vervoer van meer dan 12 passagiers;
– vaartuigen die worden gebruikt voor het zeehengelen met betalende passagiers aan boord (hiervoor moet men een zeebrief hebben).

Aanvraag

Hoe moet een vlaggenbrief worden aangevraagd?

Het aanvragen van de vlaggenbrief gebeurt door het invullen en terugsturen van een formulier dat bij de Dienst Vlaggenbrieven verkrijgbaar is. Sinds 1 januari 2002 is een nieuw model in gebruik, dat men ook kan downloaden via het internet (adressen: zie kader). Behalve het invulformulier zijn nog verschillende bijkomende documenten nodig:

– Een door het gemeentebestuur voor eensluidend verklaarde kopie van het eigendomsbewijs (factuur). Als men zich persoonlijk bij de Dienst Vlaggenbrieven aanbiedt, volstaat de originele factuur.
– Een Bericht van Doorhaling indien het vaartuig tweedehands in het buitenland werd gekocht en het daar onder vreemde vlag heeft gevaren.
– Een origineel Nationaliteitsbewijs en Bewijs van Woonst van de eigenaar (als het een natuurlijke persoon betreft) of van de verantwoordelijke beheers- of directieleden (bij een vereniging of vennootschap). In het laatste geval moet ook een afschrift van de bijgewerkte statuten worden ingediend.
– Voor binnenvaartuigen het nummer van de eventuele Meetbrief. Ook pleziervaartuigen met een romplengte van 15 m of meer moeten overigens een meetbrief voor binnenvaartuigen aan boord hebben.
– Een afschrift van de eventuele verzekeringspolis burgerlijke aansprakelijkheid.

Wanneer is een verklaring van overeenstemming CE vereist?

Het CE-certificaat is verplicht voor alle jachten die na 16 juni 1998 in de handel zijn gebracht en voor alle tweedehands vaartuigen die worden ingevoerd van buiten de Europese Unie. Op dit certificaat staat ook het HIN-nummer (Hull Identification Number), dat het “chassisnummer” van het vaartuig is. Het HIN-nummer wordt op de vlaggenbrief vermeld.

In welke gevallen moet het vak “Visum Douane” van het aanvraagformulier vooraf worden geviseerd door de Belgische Administratie der douanen en accijnzen?

In februari 2002 werd het Visum Douane afgeschaft. Nu is opnieuw het douanedocument DL2B verplicht voor elke boot langer dan 7.50 m, die nieuw in de Europese Unie werd aangekocht. Verdere douane-informatie: 02/210.21.11.

Wat moet er gebeuren als het jacht meerdere eigenaars heeft?

Het invulformulier biedt de mogelijkheid om de namen en adresgegevens van verschillende eigenaars (natuurlijke personen en vennootschappen) op te geven. Bovendien wordt voor ieder afzonderlijk ook het eigendomspercentage gevraagd.

De vlaggenbrief moet aan boord van het vaartuig worden gehouden en steeds op vraag van bevoegde nationale of vreemde overheden worden getoond. Let hierbij zeer goed op! De vlaggenbrief staat altijd op naam van de jachteigenaar, maar natuurlijk mag ook iemand anders met het schip varen. Wie echter naar het buitenland gaat met een jacht dat niet op zijn naam staat, loopt het risico om van diefstal te worden beschuldigd. Een Belgische zakenman kreeg op die manier problemen in een haven aan de Middellandse Zee. Zijn jacht stond op naam van de zaak en zijn familienaam stond nergens in de boorddocumenten vermeld. De plaatselijke autoriteiten vermoedden onmiddellijk diefstal en blokkeerden het schip. In dit geval en bij het lenen of huren van een boot is het altijd beter om een geschreven verklaring van de eigenaar aan boord te hebben.

Moet men de Belgische nationaliteit hebben om een Belgische vlaggenbrief te krijgen?

Nee, alle burgers van landen die deel uitmaken van de Europese Unie kunnen met een Belgische vlaggenbrief varen.

Welke bijkomende documenten zijn nodig voor een commerciële vlaggenbrief?

Wie zijn schip wil inzetten voor commerciële activiteiten (charter, verhuur, rondvaarten enz.), moet een commerciële vlaggenbrief bezitten. Het is zeer riskant om zonder zo’n document het jacht zakelijk te gebruiken: bij een ongeval kan de verzekering weigeren om een schadevergoeding uit te betalen.

Behalve de eerder genoemde documenten zijn voor een commerciële vlaggenbrief vereist:

– Een Certificaat van Deugdelijkheid. Dit document, dat één jaar geldig is, bevestigt de zeewaardigheid. Het wordt door de Scheepvaartcontrole afgegeven nadat het schip tijdens het jaarlijks onderzoek is goedgekeurd.
– Een kopie van de inschrijving in het handelsregister.

Wat zijn de kosten voor een vlaggenbrief?

Momenteel is dit 50 EUR, zowel voor nieuwe vlaggenbrieven als voor vernieuwing, te voldoen in fiscale zegels die op het aanvraagformulier moeten worden gekleefd.

Ik heb nog een Acte van Registratie. Heb ik dan wel een vlaggenbrief nodig?

De Acte van Registratie was een document dat geldig bleef gedurende de hele levensduur van het schip. Het koninklijk besluit van 4 juni 1999 verving de Acte van Registratie echter door de vlaggenbrief. De Acte van Registratie is dus niet meer geldig en moet onmiddellijk worden vervangen door een vlaggenbrief.

Vernieuwing

Wanneer vervalt de vlaggenbrief?

Een vlaggenbrief is tot 5 jaar na afgifte geldig en moet daarna worden vernieuwd. Toch kan het gebeuren dat eerder een nieuwe vlaggenbrief moet worden aangevraagd. Als de gegevens (scheepsnaam, thuishaven, motor, adres van de eigenaar, nationaliteit e.d.) op het document wijzigen, moet binnen de 30 dagen een nieuwe vlaggenbrief worden aangevraagd.

De vlaggenbrief vervalt ook als de inschrijving in het Register der Pleziervaartuigen bij o.a. verkoop of sloop van het schip wordt doorgehaald.

Tenslotte kan de vlaggenbrief door een gemachtigd ambtenaar worden ingetrokken als het document verkeerd wordt gebruikt, als het schip op basis van onjuiste gegevens werd ingeschreven of als blijkt dat het pleziervaartuig niet meer voldoet aan de eisen inzake veiligheid van bouw en uitrusting.

Hoe gebeurt het vernieuwen?

Een nieuwe vlaggenbrief kan uiterlijk 30 dagen vóór de vervaldag worden aangevraagd en wordt slechts afgegeven nadat de vorige vlaggenbrief is afgeleverd.

Houders van een vlaggenbrief die is uitgereikt na 01/10/99 kunnen een vereenvoudigd formulier gebruiken. Dit is verkrijgbaar bij de Dienst Vlaggenbrieven of te downloaden van internet (zie kader). Wacht niet tot u met vakantie gaat om te vernieuwen en vermijdt zo mogelijk de seizoenperiode, die in maart begint!

Ik heb een nieuwe motor aangeschaft. Is dan een nieuwe vlaggenbrief nodig?

Ja, en dit zowel voor binnen- als buitenboordmotoren. Bovendien moet u bij de aanvraag van de vlaggenbrief een kopie van de factuur van de nieuwe motor voegen.

Wat moet ik doen als de vlaggenbrief wordt gestolen, verloren of vernietigd?

Als de vlaggenbrief verloren gaat, wordt geen duplicaat uitgereikt. Men moet opnieuw een aanvraag indienen, hetgeen weer 50 EUR kost. Tevens is een door de politie afgeleverd Attest van Diefstal, Verlies of Vernietiging vereist.

Houders van een vlaggenbrief die is uitgereikt na 01/10/99 kunnen het vereenvoudigd formulier gebruiken om een nieuwe vlaggenbrief aan te vragen. Bij oudere vlaggenbrieven moet nog het normale formulier worden gebruikt.

 
Verkoop van het jacht

Ik wil een nieuw jacht uitproberen op zee. Hoe moet het nu met de vlaggenbrief?

U kunt met het jacht varen zonder een vlaggenbrief aan te vragen. De handelaar is immers de eigenaar van het jacht en moet dus ook voor de vlaggenbrief zorgen. Overigens bestaat er voor de watersport geen proefrittenplaat zoals bij auto’s. Dat is voor de handelaars een groot probleem. Zelfs voor een tocht met een nieuw, onverkocht jacht van Gent naar Antwerpen (via de Westerschelde) is een vlaggenbrief nodig. Anderzijds vreest de overheid misbruik, als er wel een soort handelaarsplaat voor jachten zou bestaan.

Wat gebeurt er met de vlaggenbrief als ik mijn jacht verkoop?

Bij verkoop moet de originele vlaggenbrief met vermelding van de naam en het adres van de nieuwe eigenaar naar de Dienst Vlaggenbrieven van het Bestuur van Maritieme Zaken en Scheepvaart worden teruggestuurd.

Als de nieuwe eigenaar niet meer onder Belgische vlag vaart, heeft hij een Attest van Doorhaling nodig om het schip in het buitenland in te schrijven. Als hij de Belgische vlag verder wil behouden, moet hij een nieuwe vlaggenbrief aan de hand van het volledige formulier aanvragen. Men mag overigens nooit met twee verschillende vlaggenbrieven varen.

En wat bij inruil?

Bij inruil zijn er twee mogelijkheden:

– Als de handelaar uw jacht op commissie probeert te verkopen, blijft u de eigenaar. U moet de vlaggenbrief dan behouden tot de boot is verkocht.
– Als de handelaar de boot werkelijk van u koopt, wordt hij de juridisch eigenaar, die een vlaggenbrief moet aanschaffen. Uw vlaggenbrief kan onmiddellijk worden geschrapt.